تأثیر غلظت‌های مختلف بنزیل آدنین، محیط کشت، منابع کربوهیدرات و مواد نیمه جامدکننده محیط کشت بر افزونش شاخساره در زیتون رقم دزفول

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی سابق

2 عضو هیئت علمی

چکیده

زیتون یکی از درختان مهم میوه در ایران است و سطح زیر کشت آن در 15 سال گذشته حدود 30 برابر شده است. رقم دزفول، یکی از ارقام تجاری زیتون است که در مناطق جنوبی ایران سازگاری خوبی نشان داده و برای روغن گیری و کنسرو سازی مناسب است. ازدیاد رویشی این رقم به دلیل سخت ریشه‌زا بودن با استفاده از قلمه دشوار و تکثیر انبوه آن‌را برای کشت در سطح تجاری مشکل نموده است. ریزازدیادی از تکنیک‌های جدید و قابل اعتماد در سطح جهان است و برای تکثیر رویشی گیاهان در سطح انبوه کاربرد دارد. این پژوهش به منظور مطالعه تاثیر غلظت‌های مختلف BA، محیط کشت، منبع کربوهیدرات و مواد نیمه جامدکننده محیط کشت بر تکثیر شاخساره زیتون رقم دزفول انجام شد. نوک شاخساره و قطعه‌های ساقه شاخه‌های رشد فصل جاری درختان بالغ به عنوان ریزنمونه استفاده شد. براساس نتایج بدست‌آمده از آزمایش‌ها، محیط کشت گیاهان چوبی(WPM) دارای دو میلی گرم در لیتر BA و 005/0 میلی گرم در لیتر IBA برای افزونش شاخساره، بهینه تشخیص داده شد. محیط کشت گیاهان چوبی برای تولید درون‌شیشه‌ای شاخساره به‌طور معنی‌دار نسبت به محیط کشت‌های MS یا MS با نصف غلظت عناصر ماکرو برتری داشت. ساکارز به مقدار30 گرم در لیتر مناسب‌ترین منبع کربوهیدرات برای کشت درون‌شیشه‌ای زیتون رقم دزفول بود که از نظر شاخص‌های طول شاخساره، وزن تر شاخساره و تعداد شاخساره در ریزنمونه به‌طور معنی‌دار بهتر از گلوکز و فروکتوز بود. مناسب‌ترین ماده نیمه جامد کننده محیط کشت فیتاژل به میزان 4/2 گرم در لیتر بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The effects of different concentrations of BA, nutrient media, carbohydrate sources and gelling agents on shoot multiplication of olive (Olea europaea L. cv Dezful).

نویسنده [English]

  • Yousef Ali Saadat 2
چکیده [English]

Olive (Olea europaea) is one of the most important horticultural crops in Iran. Total area of olive production has increased about thirty times since 15 years ago in Iran. Dezful is one of the commercial olive cultivars that are well adapted to south regions of Iran and suitable for canning and oil production. Cuttings of this cultivar are difficult to root and asexual propagation by conventional methods is difficult and does not allow original clones to be obtained in industrial quantities. Micropropagation is a reliable technology applied commercially worldwide, which allows large-scale plant multiplication. This research was carried out to study the effects of different concentrations of BA, nutrient media, carbohydrate sources and gelling agents on shoot multiplication of olive cv. Dezfoul. Shoot tips and nodal segments of current season growth shoots of adult trees were used as explants. Based on the results of experiments, woody plant medium (WPM) containing 2.0 mgl-1 BA and 0.005 mgl-1 IBA was optimum for shoot multiplication. Woody plant medium was significantly better than MS or MS with half strength macronutrients for in vitro production of shoots. Sucrose at 30 gl-1 was significantly better than glucose or fructose for shoot fresh weight, number of shoots and main shoot length. Phytagel at 2.4 gl-1 was optimum for solidifying of nutrient medium.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "In vitro growth"
  • "Phytagel"
  • "sucrose"
  • "WPM"
Antonopoulou, C., Dimassi, K., Chatzissavvidis, C., Papadakis, I. and Therios, I. 2012. The effect of explants type and nutrient medium on the In Vitro proliferation of olive (Olea europaea L.) 'Chondrolia Chalkidikis'. Acta Horticulture, 949: 185-189.
Awan, A. A., Iqbal, J. and Wahab, F. 2001. Performance of olive (Olea europaea L.) cuttings taken from different varieties in the agro-climatic condition of Peshawar. Journal of Biological Sciences, 1: 440-441.
Barbas, E., Jay-Allemand, C., Doumas, P., Chaillou, S. and Cornu, D. 1993. Effects of gelling agents on growth, mineral composition and naphthoquinone content of In Vitro explants of hybrid walnut tree (Juglans regia × Juglans nigra). Annales des Sciences Forestieres (Paris), 50: 177-186.
Brhadda, N., Abousalim, A., Loudiyi, D. E. W. and Benali, D. 2003. Effects of culture medium on the micropropagation of olive (Olea europaea L.) cv. Moroccon picoline. Horticultural Abstracts, 79. No. 3924.
Chaari, A., Chelly Chaabouni, A., Maalej, M. and Drira, N. 2002. Meski olive variety propagated by tissue culture. Acta Horticulture, 586: 871-874.
Garcia-Ferriz, L., Ghobrel, R., Ybarra, M., Mari, A., Belaj, A. and Trujillo, I. 2002. Micropropagation from adult olivr tree. Acta Horticulture, 586: 879-882.
Grigoriadou, K., Vasilakakis, M. and Eleftheriou, E. P. 2003. Rooting and acclimatization of In Vitro propagated olive tree microshoots (Olea europapea L.). cv. Chondrolia Chalkidikis. Acta Horticulturae, 616: 193-197.
Leva, A. R., Petruccelli, R. and Bartolini, G. 1994. Mannitol “In Vitro” culture of Olea europaea L. (cv. Maurino). Acta Horticulturae, 356: 43-46.
Lloyd, G. and McCown, B. 1981. Commercially feasible micropropagation of Mountain laurel. Kalima latifolia. Proceedings of International Plant Propagation Society, 30: 421-427.
McGranahan, G. H., Driver, A. and Tulecke, W. 1987. Tissue culture of Juglans. In: Bonga, G. M. and Durzan, D. J. (Eds.). Cell and Tissue Culture in Forestry,Vol. 3, Martinus Nijhoff publishers, Dordrecht, Boston, Lancaster, 261-271.
Murashige, T. and Skoog, F. 1962. A revised medium for rapid growth and bioassays with tobaco tissue cultures. Physiologia Plantarum, 15: 473-479.
Nairn, B. J., Furneaux, R. H. and Stevenson, T. T., 1995. Identification of an agar constituent responsible for hydric control in micropropagation of radiata pine. Plant Cell Tissue and Organ Culture, 43: 1-11.
Rostami, A. A. and Shahsavar, A. 2012. In vitro propagation of olive (Olea europaea L.) ‘Mission’ by nodal segments. Journal of Biological and. Environmwental Sciences 6: 155-159.
Rugini, E. 1984. In Vitro propagation of some olive cultivars with different root ability and medium development using analytical datafrom developing shoots and embryos. Scientia Horticulturae, 24: 123-134.
Rugini, E. and Lavee, S. 1992. Olive biotechnology. In: Hammerschlage, F. A. and Litz, R. E. (Eds.). Bioteclnology of perennial fruit crops. CAB Intl., Wallingford, Oxon, U. K. pp. 371-382.
Saadat, Y. A. and Hennerty, M. J. 2002. Factors affecting the shoot multiplication of Persian walnat (Juglans regia L.). Scientia Horticulturae, 95: 251-260.
Saadat, Y. A., Rasti, O. and Zamani, J. 2012. The effects of different growth regulators, nutrient media, gelling agents and carbohydrate sources on shoot multiplication of Pyrus glabra Boiss. Iranian Journal of Rangelands and Forests Plant Breeding and Genetic Research, 20: 83-96.
Sadeghi, H. 2002. Olive cultivation. Agricultural Education Publications, Tehran, Iran. 414 pp.
Santo, C. V., Brito, G., Pinto, G. and Fonseca, H. M. A. C. 2003. In Vitro plantlet regeneration of Olea europaea ssp. maderensis. Scientia Horticulture, 97: 83-87.
SAS Institute. 1988. SAS/ STAT users Guide. Release 6.03, Statistical Analysis System (SAS) Institute, Inc., Cary, North Carolina, USA.
Sghir, S., Chatelet, Ph., Ouazzani, N., Dosba F. and Belkora, I. 2005. Micropropagation of eight Moroccan and French olive cultivars. HortScience, 40: 193-196.
Shibli, R. A., Shatnawi, M. Abu-Ein, A. and Al-Juboory, K. H. 2001. Somatic embryogenesis and plant recovery from callus of Nabali olive (Olea europaea L.). Scientia Horticulture, 88: 243-256.