%0 Journal Article %T تولید جنیــن های ســـوماتیکی در اندام های مختــلف دو رقــم نخــود زراعـی (Cicer arietinum L.) %J دوفصلنامه فن آوری زیستی در کشاورزی(علمی-پژوهشی) %I دانشگاه بوعلی سینا %Z 2476-6313 %A مظفری, علی اکبر %A کمانگر, کژال %A شوشتری, لیا %D 2014 %\ 02/20/2014 %V 4 %N 2 %P 9-16 %! تولید جنیــن های ســـوماتیکی در اندام های مختــلف دو رقــم نخــود زراعـی (Cicer arietinum L.) %K نخود %K جنین‌زایی %K القاءکالوس %K تنظیم کننده رشد %R %X عدم­وجود سیستم مؤثر و کارآ برای باززایی گیاه نخود در شرایط درون­شیشه‌ای، یکی از محدودیت‌های اصلی در رابطه با دست­ورزی سلولی و ژنتیکی نخود می‌باشد. از طریق تکنولوژی کشت بافت، ارتقاء و بهبود این محصول جهت ایجاد و توسعه ارقام مقاوم به بیماری و واریته‌های پرعملکرد فراهم می­گردد. در دو دهه اخیر برای تولید گیاهان تراریخته و انتقال ژن با استفاده از تکنیک­های جدید مانند جنین­زایی سوماتیکی و تولید کالوس مطالعات وسیعی در دست اجراست. در این مطالعه برای انگیزش جنین­زایی سوماتیکی در نخود زراعی از ارقام پیروز و کاکا استفاده شد. برای انجام آزمایش از ریزنمونه­های مختلف (برگ، هیپوکوتیل و اپی­کوتیل) و غلظت­های مختلف تنظیم­کننده­های مختلف رشد (زآتین (Zea)، بنزیل­آدنین (BA)، نفتالیناستیک اسید (NAA) و 2،4 – دی­کلروفنوکسی­استیک اسید (2,4-D)) استفاده شد. آزمایشات شامل دو مرحله بود؛ مرحله اول انگیزش کالوس جنین­زا و مرحله دوم جنین­زایی سوماتیکی کالوس­های جنین­زا روی محیط­کشت موراشیگ و اسکوگ (MS) حاوی چهار غلظت (2، 3، 4 و5 میلی­گرم در لیتر) 2,4-D و NAA تولید شدند. حداکثر کالوس جنین­زا در رقم کاکا از ریزنمونه هیپوکوتیل (3/96%) روی محیط­کشت حاوی 5 میلی­گرم در لیتر 2,4-D به­دست آمد. برای تولید جنین­های سوماتیکی، کالوس­های جنین­زا به محیط­کشت MS حاوی 5/0 میلی­گرم در لیتر BA و 2,4-D، محیط­کشت ½ MS حاوی 1 میلی­گرم در لیتر Zea و محیط­کشت MS حاوی 5/0 میلی­گرم در لیتر BA و 1 میلی­گرم در لیتر 2,4-D انتقال داده شدند.  بالاترین فراوانی جنین­ سوماتیکی مرحله قلبی (­33/58%) در رقم کاکا از ریزنمونه­های برگ روی محیط­کشت MS حاوی 5/0 میلی­گرم در لیتر BA و 2,4-D حاصل شد.    %U https://ab.basu.ac.ir/article_751_759dcd0b9ccbdfdfb68da563605c6c54.pdf