اصول اخلاقی نشریه
اصول اخلاقی نشریه و مصادیق سوء رفتار در نشر
سیاست‌های اخلاقی این نشریه براساس اصول کمیته بین‌المللی اخلاق نشر (Cope) و رعایت منشور اخلاقی نشریات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری می‌باشد. در این منشور، خط‌مشی‌های نشریه برای تضمین رفتار اخلاق مدار همه شرکت‌کنندگان دخیل در فرآیند آورده شده است. مؤلفان، داوران، دبیران علمی و سردبیر هنگام همکاری با این نشریه باید این اصول اخلاقی را رعایت کنند.
لینک متن اصل آیین‌نامه COPE به زبان‌اصلی از سایت http://publicationethics.org
جهت مشاهده نمودار آیین‌نامه اخلاقی «COPE» به زبان فارسی روی کلمه اینجا کلیک کنید.
وظایف و مسئولیت‌های ناشر، سردبیر، دبیران علمی، داوران، مؤلفان
وظایف و مسئولیت‌های ناشر:
- این نشریه متعهد است که تصمیمات اتخاذ شده در رابطه با رونوشت‌های ارسال شده فقط براساس قضاوت‌های تخصصی و حرفه‌ای بوده و از علایق شخصی به دور است.
- این نشریه متعهد به حفظ صیانت از سوابق دانشگاهی و تحقیقاتی است.
- این نشریه رعایت اصول اخلاقی توسط سردبیر و دبیران علمی، هیات تحریریه، و داوران را مورد کنترل قرار می‌دهد.
- این نشریه دائماً در حال تحلیل مقالات ازلحاظ سرقت ادبی و تقلب و سوء رفتارهای احتمالی است.
- این نشریه در مواقع نیاز اصلاحات، توضیحات، و واپس‌گیری‌های لازم را انجام خواهد داد.
- این نشریه در صورت اثبات هر سوء رفتار با آن برخورد خواهد کرد.
وظایف و مسئولیت‌های سردبیر و دبیران علمی:
- دبیران علمی این نشریه باید رونوشت‌های ارسال شده را تا هنگام انتشار، محرمانه نگه دارند.
- سردبیر، دبیران علمی و داوران تصمیمات موردنظر در رابطه با انتشار یا عدم انتشار یک رونوشت را اتخاذ می‌کنند.
- دبیران علمی این نشریه باید اصل بی‌نامی داوران را حفظ کنند.
- دبیران علمی این نشریه باید از تعارض منافع جلوگیری کنند.
- دبیران علمی این نشریه ملزم به رعایت صیانت علمی و تلاش برای رفع نیازهای علمی خوانندگان خود هستند.
- دبیران علمی این نشریه سرقت ادبی و تقلب و کلاهبرداری های احتمالی را شناسایی کنند و در موارد نیاز اصلاحات، توضیحات، و واپس‌گیری‌ها و عذرخواهی‌ها را ارائه دهند.
- دبیران علمی این نشریه باید ذهن خود را فقط بر روی محتوای عقلانی متمرکز و محدود کنند.
- دبیران علمی این نشریه نباید اطلاعات رونوشت‌ها را برای افرادی غیر از نویسندگان، نویسنده‌ی مسئول و داوران فاش کنند.
- رونوشت‌های منتشر نشده توسط دبیران علمی و یا اعضای دیگر برای مقاصد شخصی مورداستفاده قرار نخواهد گرفت.
وظایف و مسئولیت‌های داوران:
- داوران این نشریه می‌بایست با دبیران علمی برای تصمیم‌گیری در رابطه با انتشار رونوشت‌های ارسال شده همکاری کنند.
- داوران دعوت شده به این نشریه باید در محرمانه نگه داشتن رونوشت‌های ارسال شده تلاش کنند.
- داوران باید نظرات خود را به دبیران علمی برای تصمیم‌گیری در رابطه با انتشار یا عدم انتشار رونوشت، در زمان لازم ارائه دهند.
- داوران همتا ملزم به رعایت محرمانه نگه داشتن رونوشت‌های ارسال شده و عدم استفاده از اطلاعات آنان برای مقاصد شخصی هستند.
- نظرات داوران در رابطه با رونوشت‌های ارسال شده باید فنی و تخصصی باشد.
- داوران نباید رونوشت‌هایی که در آن‌ها تعارض علایق با یکی از مؤلفین، شرکت‌ها، یا مؤسسات وجود دارد را داوری کنند.
- داوران باید تعارضات علایق را افشا کنند.
وظایف و مسئولیت‌های مؤلفان:
- رونوشت‌ها باید با نگارش صحیح و با اصطلاحات مناسب ارسال شود.
- رونوشت‌ها نباید در جای دیگری (به‌جز در قالب چکیده یا بخشی از یک سخنرانی، مقاله‌ی مروری، یا پایان‌نامه) چاپ شده باشند یا توسط نشریه دیگری تحت بررسی باشند.
- نویسنده‌ی مسئول باید از رضایت دیگر مؤلفان شریک مطمئن شود.
- یکی دیگر از مسئولیت‌های مؤلفان، حصول اطمینان و کسب اجازه‌ی موسسه ایست که رونوشت ارسال شده مربوط به آن است.
- یکی از شرایط ارسال رونوشت این است که مؤلفان اجازه‌ی ویرایش آن‌را برای خوانایی بیش‌تر بدهد.
- از مؤلفان انتظار می‌رود تا حامی مالی را برای اجرای و آماده‌سازی روند تحقیق به‌طور خلاصه بیان کنند.
- فرم تعهد اخلاقی می‌بایست که توسط مؤلفان امضا شود.
- در نشریه‌های دسترسی آزاد، مؤلفان حق مالکیت مقاله‌ی خود را دارند اما در کنار آن به عموم افراد اجازه‌ی دانلود، چاپ، و توزیع مقاله‌ی خود را نیز می‌دهند.
- همه‌ی مؤلفان یک رونوشت می‌بایست بر سر این‌که نویسنده مسؤول فرآیندهای بازنگری بعدی را پس از ارسال رونوشت بر عهده گیرد، توافق کنند.
- هنگامی‌که مؤلف یا مؤلفین رونوشت خطای مهمی را در کارشان دیدند، می‌بایست سریعاً دبیر علمی نشریه را برای تصحیح آن مطلع کنند.
- ازآنجاکه سرقت ادبی یکی از خطاهای جدی و غیراخلاقی محسوب می‌شود، همه‌ی مؤلفان می‌بایست بدانند که رونوشت‌های ارسال شده به این نشریه ممکن است توسط نرم‌افزارهای سرقت ادبی مورد تحلیل قرار گیرد.
- همه‌ی مؤلفان می‌بایست فرآیند ارسال یک رونوشت را در این نشریه مطالعه کنند.
مصادیق نقض اصول اخلاقی انتشار توسط نویسندگان:
- سرقت ادبی: سرقت ادبی به معنای استفاده‌ی عمدی از مقالات یا ایده‌های شخص دیگر به نام خود است. حتی استفاده از یک جمله شخص دیگر یا جملات قبلی خود بدون ذکر منبع، سرقت محسوب می‌شود. تمامی رونوشت‌های ارسال شده به این نشریه توسط نرم‌افزارهای سرقت ادبی مورد بازبینی قرار می‌گیرند.
- داده‌سازی و تحریف: داده‌سازی هنگامیست که محقق در عمل مطالعه‌ای را انجام نداده اما داده و نتیجه‌گیری ارائه می‌دهد. تحریف نیز هنگامی رخ می‌دهد که تحقیقی را انجام داده اما داده‌ها و نتایج آن را تغییر می‌دهد.
- ارسال هم‌زمان: هنگامیست که یک رونوشت به دو نشریه ارسال می‌شود.
- ارسال دو نسخه‌ای (المثنی): هنگامی رخ می‌دهد که دو یا چند مقاله دارای فرضیات، داده‌ها، و نتایج یکسان هستند.
- ارسال تکراری (اضافی): به معنی تقسیم یک مطالعه به مقالات متعدد و ارسال آن‌ها می‌باشد.
- سهیم کردن نادرست مؤلف دیگر: همه‌ی مؤلفان لیست شده در مقاله می‌بایست در انجام آن سهیم باشند.
- دستکاری منابع: هنگامیست که در قسمت پایانی یک رونوشت منابع متعددی ذکر می‌شود، درحالی‌که در محتوای متن نامی از آن‌ها برده نشده است.
