تأثیر محیط‌کشت، قند و تنطیم‌کننده‌های رشد گیاهی در ریزازدیادی پایه رویشی سنت‌جولین A (Prunus domestica spp. Insititia)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی‌ارشد گروه بیوتکنولوژی، دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، قزوین

2 استادیار گروه بیوتکنولوژی، دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، قزوین

3 دانشیار گروه بیوتکنولوژی، دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، قزوین

4 کارشناس‌ارشد گروه بیوتکنولوژی، دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، قزوین

چکیده

پایه رویشی سنت­جولین A به­عنوان یکی از پایه­های رویشی مهم نیمه­پاکوتاه با سازگاری خوب با  بیشتر ارقام میوه­های هسته­دار (به­ویژه با آلو) به­شمار می­آید. در این پژوهش اثر 5 نوع محیط­کشت MS)، WPM، TK، GNH و mGNH)، اثر متقابل تنظیم­کننده­های رشدی ( BAPدر غلظت­های 25/0، 5/0 و 1 میلی­گرم بر لیتر وIBA  در غلظت­های 0/0، 05/0، 1/0 و 2/0 میلی­گرم در لیتر)، و همچنین اثر  منبع کربوهیدرات (گلوکز و ساکارز) هر کدام به­طور جداگانه در غلظت­های صفر، 10، 20 و 30 گرم در لیتر روی میزان نوساقه­زایی پایه رویشی یاد شده مورد مطالعه قرار گرفت. برای تحریک ریشه­زایی تأثیر دو روش مختلف کاربرد IBA و NAA (پیش­تیمار تدریجی و پالسینگ) نیز به­طور مستقل مطالعه گردید. نتایج نشان داد که بیشترین تعداد نوساقه سالم (125/2 در هر ریز­نمونه) در محیط­کشت MS به­همراه 5/0 میلی­گرم در لیتر BAP و 1/0 میلی­گرم در لیتر IBA  به­دست آمد که اختلاف معنی­داری در سطح 05/0 =α با سایر تیمارهای به­کار برده شده داشت. هرچند نتایج بیانگر اثرات متقابل معنی­دار ساکارز و گلوکز در سطح 01/0=α برای هر دو صفت تعداد و طول نوساقه بود ولی بیشترین تعداد نوساقه­ سالم (66/2) با کیفیت رشد مناسب در محیط­کشت MS حاوی ترکیبی از دو قند هر یک 20 گرم بر لیتر و بلندترین نوساقه­ها با میانگین طول 5/8 میلی­متر در محیط­کشت  MSحاوی 30 گرم در لیتر ساکارز مشاهده شدند که در سطح 05/0=α اختلاف معنی­داری با سایر تیمارها داشتند. نتایج به­دست آمده از مرحله تحریک ریشه­زایی بیانگر کارآیی بالای روش پالسینگ (با 28/77 درصد ریشه­زایی و 82/1 ریشه در هر ساقه) نسبت به روش معمولی و برتری NAA نسبت به IBA در افزایش راندمان ریشه­زایی بود. گیاهچه­های ریشه­دار شده با 60% موفقیت پس از سازگاری در مخلوط پیت ماس و پرلیت در اتاقک رشد به گلخانه منتقل شدند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Medium, Sugar and Plant Growth Regulators on Micropropagation of Saint Julien A (Prunus domestica spp. Insititia) Rootstock

نویسندگان [English]

  • omid ostadsharif 1
  • ghasemali garoosi 2
  • rahim hadad 3
  • esmail nezami 4
چکیده [English]

Saint Julien A (Prunus domestica spp. Insititia ) is known as one of the important  semi-dwarfing rootstocks with good compatibility with the majority of stone fruits (especially with plum), which no enough research carried out of effective factors on its micropropagation. In this project the effect of 5 types medium (MS, WPM, TK, GNH and mGNH), the interaction effects of PGRs (BAP at concentration of 0.25, 0.5, and 1.0 mg/l and IBA at concentration of 0.0, 0.05, 0.1, and 0.2 mg/l]), and also the effect of carbohydrate source (Sucrose and Glucose) each at concentration of 0.0, 10, 20 g/l were studied on mentioned rootstock shoot promotion separately. Besides, for root induction two different methods application of IBA and NAA (gradually pre-application and pulsing) was independently conducted. Results indicated that the highest healthy shootlets N0. (2.125 per each explants) were observed on MS medium supplemented with BAP and IBA at concentrations of 0.5 and 0.1 mg/l, respectively, which had significant effect (α=0.05) in comparison with other treatments. Inspite, the result implicated clearly the significant interaction effects (α=0.01) of sucrose and glucose on both number and length of shootlet, in which the highest shootlet N0. (2.66) with desired growth quality was obtained when MS medium supplemented with both carbohydrates each at 20 g/l concentration, but the longest shoots (8.5 mm) were observed on MS containing 30 g/l sucrose which had significant difference (α=0.05) in comparison with other treatments  The obtained results from root induction step significantly supported the reasonable efficiency of pulsing method (with 77.28% rooting and 1.8 root on each shoot) to other conventional method, as well as the superiority of NAA to IBA. The rooted plantlets with 60% success were acclimated in pots containing mixture of perlite and pitmass (3:1) and were transferred into greenhouse.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Saint julien rootstock
  • Plum
  • Proliferation
  • Carbohydrate
  • Pulsing