ارزیابی بیان ژن‌های انتقال‌دهنده نیتروژن در ریشه گندم و برخی صفات مرتبط در شرایط تنش خشکی و کاربرد کود ازته

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی دانشگاه منابع طبیعی و علوم کشاورزی گرگان، گرگان، ایران

2 دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد، گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی دانشگاه منابع طبیعی و علوم کشاورزی گرگان، گرگان، ایران

چکیده

بیان ژن‌های حامل نیترات و آمونیوم در ریشه گندم در پاسخ به تنش خشکی به‌طور عمده ناشناخته است. یک آزمایش گلخانه‌ای برای بررسی بیان ژن حامل نیترات (TaNRT1.1) و ژن حامل آمونیوم (TaAMT2.1) در ریشه گندم در پاسخ به خشکی خاک تحت شرایط نیتروژن محدود (اضافه نکردن نیتروژن) و نیتروژن کافی (3/0 گرم نیتروژن) انجام شد. ژنوتیپ‎های گنبد، مروارید و فلات با اعمال تنش آبی در مرحله رویشی گندم مورد آزمون قرار گرفتند. بیان ژن‌ها با روش واکنش زنجیره‎ای در زمان واقعی یا Real Time -PCR تعیین شد. نتایج نشان داد با کاربرد کود ازته مقدار وزن خشک اندام هوایی، ریشه و میزان نیتروژن اندام هوایی نسبت به شرایط عدم کاربرد کود ازته افزایش معنی‌داری یافت و در شرایط آبیاری کامل نیز نسبت به تیمار خشکی شرایط مشابهی برای این صفات مشاهده شد. با توجه به واکنش متفاوت ارقام در رابطه با بیان ژن‌های موردمطالعه، ارقام از لحاظ بیان ژن‌ها عکس‌العمل متفاوتی داشتند. به‌طورکلی بیان هر دو ژن در شرایط عدم کاربرد نیتروژن در راستای تأمین نیتروژن موردنیاز گیاه افزایش یافت و در ارقام مروارید و فلات میزان بیان این ژن‌ها در شرایط تنش خشکی افزایش و عدم کاربرد نیتروژن بالاتر بود. به‌طورکلی رقم مروارید برای تمامی صفات شرایط بهینه‌تری تحت تیمار خشکی و تیمار کمبود نیتروژن داشت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Nitrogen Transfer Genes Expression in Wheat Roots and some Related Traits under Drought Stress Conditions and Application of Nitrogen Fertilizer

نویسندگان [English]

  • Saeed Navabpour 1
  • Horeyeh Najafi 2
1 Associate Professor, Department of Plant Breeding and Biotechnology, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran
2 MSc Student, Department of Plant Breeding and Biotechnology, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran
چکیده [English]

The expression of nitrogen and ammonium transfer genes in wheat roots in response to drought stress is mainly unknown. A greenhouse experiment was conducted to investigate the expression of nitrogen transfer genes (TaNRT1.1) and ammonium transfer genes (TaAMT2.1) in wheat roots in response to drought stress under limited nitrogen conditions (no nitrogen added) and sufficient nitrogen (0/3 g nitrogen per kg soil). Three genotypes (Gonbad, Morvarid and Falat) were used and water stress was applied in the vegetative stage of wheat growth. The expression of genes was determined using real-time PCR technique. The results showed that with application of N fertilizer, shoot dry weight, root and nitrogen content increased significantly under N application conditions and similar conditions were observed for drought treatments under complete irrigation conditions. Due to the different response of cultivars to the expression of the studied genes, cultivars had different responses in terms of gene expression. Generally, expression of both genes under nitrogen application was increased in line with nitrogen supply and in Pearl and Plateau cultivars expression of these genes was increased under drought stress and N application was higher. In general, Pearl cultivar was better for all traits under drought and nitrogen deficiency treatments.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Wheat
  • Drought
  • Nitrogen
  • expression Transfer genes